عامل لو رفتن روند هسته ای ایران!
تعدادی تلکس ارسالی از جانب یک دانشگاه ایرانی به شرکت های فناوری های برتر خارجی نشان می دهد که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته ای است. همین سوء ظن درباره این که ایران به طور محرمانه به دنبال دستیابی به سلاح هستهای است، مایه رصدهای گسترده اطلاعاتی آمریکا در یک دهه بعد از آن شد.
یک نویسنده آمریکایی افشا کرد که چطور دولت این کشور با برداشت های غیرواقعی از یک سری اسناد در دهه 1990، ادعای تلاش ایران برای دستیابی به بمب هسته ای را مطرح کرد و تاکنون نیز آن را ادامه داده است. گرت پورتر که اخیرا کتابی درباره برنامه هسته ای ایران منتشر کرده، در مقاله ای توضیح داده که چگونه یک سری تلکسهای دانشگاهی مورد سوء استفاده سازمان های اطلاعاتی غربی برای متهم کردن ایران به تلاش برای دستیابی به بمب هسته ای منجر شد.
پورتر نوشته که در اوایل دهه 1990 سازمان های اطلاعاتی غربی مدعی شدند که تعدادی تلکس ارسالی از جانب یک دانشگاه ایرانی به شرکت های فناوری های برتر خارجی نشان می دهد که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته ای است. همین سوء ظن درباره این که ایران به طور محرمانه به دنبال دستیابی به سلاح هستهای است، مایه رصدهای گسترده اطلاعاتی آمریکا در یک دهه بعد از آن شد. همین تلکس ها بهانه بازرسی های گسترده آژانس بینالمللی انرژی از تاسیسات هسته ای ایران طی سالهای 2003 تا 2007 شد.
اما توضیحات دقیق درباره آن تلکسهای دانشگاهی نشان داد که برداشت های اولیه سازمانهای اطلاعاتی غربی، یک اشتباه مبنایی و احتمالا عامدانه بوده است. تحلیل غلط آن نهادها این بود که ترکیب «علاقه به فناوریهایی که در برنامه هسته ای نیز کاربرد دارد» با «نقش آشکار یک موسسه دارای روابط نظامی» به معنای اهداف نظامی ایران در پیگیری برنامه هسته ای است. اما در سال های 2007 و 2008 ایران شواهد محکمی ارائه داد که نشان می داد برداشت های غربی ها نادرست بوده است.
تلکس هایی که مورد استناد تحلیل های اطلاعاتی آمریکا قرار گرفت، از سوی دانشگاه صنعتی شریف ایران در فاصله سال های 1990 تا 1992 ارسال شده بود. جزئیات این تلکس ها در فوریه 2012 توسط دیوید آلبرایت مدیر اجرایی موسسه مطالعات علوم و بین الملل آمریکا اعلام شد. در این تلکس ها، تقاضای دستیابی به فناوری هایی ذکر شده بود که هم کاربرد هسته ای دارد و هم کاربرد غیرهسته ای.
در دوران جنگ های سایبری، حملات بی سر و صدای نرم افزاری جایگزین تسلیحات انفجاری، تانک ها و مسلسل ها می شود. ویروس استاکس نت را اولین و تنها سلاح سایبری محسوب می شود که در جهان مورد استفاده قرار گرفته است
اما آنچه که سبب سوء ظن تحلیلگران اطلاعاتی غربی به این تلکس ها شد، شماره ارسال کننده آن بود که مربوط به مرکز تحقیقات فیزیک ایران Physics Research Center (PHRC) بود که غربیها معتقدند دارای روابط با نیروهای مسلح ایران است. سپس آژانس های اطلاعاتی آمریکا، انگلستان، آلمان و رژیم صهیونیستی، اطلاعات خامی را درباره تلاش های ایران برای دستیابی به فناوری ساخت بمب هسته ای گردآوری کردند و مبنای محاسبات خود قرار دادند.
این تلکس ها حاوی تقاضاهایی برای خرید تجهیزات خلأ بالا، رینگ های مغناطیسی، ماشین متعادل ساز و سیلندرهای گاز فلورین بودند که تمامی این تجهیزات با شرایطی می تواند برای عملیات غنی سازی اورانیوم نیز مورد استفاده قرار گیرد. دستگاه متعادل کننده با مارک «شنک آلمان» Schenck که در اواخر سال 1990 یا اوایل سال 1991 سفارش داده شد، موجب جلب توجه تحلیلگران اطلاعاتی غربی شد زیرا این دستگاه در بخشهایی از مونتاژ سانتریفیوژ مورد استفاده قرار می گیرد. در مورد سایر تجهیزات سفارش شده نیز چنین تحلیل هایی ایجاد شده بود.
اولین بار که این موضوع رسانه ای شد، در اواخر سال 1992 بود که یک مقام دولت جرج بوش پدر به روزنامه واشنگتن پست گفت که به علت برخی اقدامات مشکوک، دولت آمریکا تلاش دارد مانع هرگونه دستیابی ایران به فناوری های مرتبط با انرژی هسته ای شود. سپس خبر تلاش ایران برای خرید دستگاه های مذکور از شرکتهای معتبر خارجی، در آوریل 1993 توسط شبکه تلویزیونی Frontline و در قالب یک گزارش مستند، رسانه ای شد. البته در آن گزارش که با عنوان «ایران و بمب» پخش شد، اشاره ای به تلکس های ردیابی شده در این موضوع نشده بود. هربرت کراسنی Herbert Krosney تهیه کننده این مستند، همان سال کتابی با عنوان «تجارت مرگ آور» Deadly Business درباره همین موضوع منتشر کرد و ادعاهای مذکور را تکرار نمود.
در سال 1996 جان داچ John Deutch رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در دوره ریاست جمهوری بیل کلینتون، مدعی شد که آمریکا اطلاعات گستردهای درباره تحرکات ایران برای دستیابی به بمب هستهای در اختیار دارد. بدین ترتیب طی یک دهه بعد از آن ماجرا، مقامات اطلاعاتی آمریکا همواره با استناد به همان تلکسها ادعای خود درباره تلاش ایران برای ساخت بمب هستهای را تکرار میکردند. دقیقا یک دهه بعد در سال 2001 گزارش فوق محرمانه برآورد اطلاعات ملی آمریکا National Intelligence Estimate درباره برنامه هسته ای ایران منتشر شد.
اولی هاینونن معاون سابق دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در امور بازرسیها در می 2012 در مقالهای اعلام کرد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گذشته به اطلاعاتی درباره تحرکات مرکز تحقیقات فیزیک ایران دست پیدا کرده بود. این سخنان هاینون، اشاره مستقیم به همان تلکسهای یادشده است که سبب شد گروه بازرسان آژانس به ریاست وی در سال 2004 به بازرسی از ایران بپردازند.
اما پس از توافق آگوست 2007 میان ایران و آژانس درباره جدول زمانی برای حل تمامی مسائل باقی مانده، ایران اطلاعات کاملی درباره تمامی فعالیتهای تدارکاتی که آژانس خواسته بود، ارائه داد. آن اطلاعات نشان میداد که رئیس سابق مرکز تحقیقات فیزیک ایران (آقای سید عباس شاهمرادی زواره) که هم زمان استاد دانشگاه صنعتی شریف هم بود، با درخواست تعدادی از دانشکدهها مواجه شده بود که از او خواسته بودند به آنها کمک کند تا تعدادی تجهیزات و مواد لازم برای تدریس و تحقیق و انجام آزمایش تهیه کنند.
ایران شواهد و استنادات فراوانی ارائه کرد که به خوبی به سوالات آژانس درباره علت تقاضای خرید تجهیزات مذکور پاسخ می داد. مستندات ایران نشان میدهد که مثلا دستگاه خلأ بالا از سوی دانشکده فیزیک و با هدف انجام تحقیقات آزمایشی دانشجویان در زمینه فرآیند فرانش و تکنیکهای خلأ برای تولید پوششهای رقیق درخواست شده بود. ایران برای اثبات این موضوع اسناد معتبری در زمینه کتابچه راهنما، مکاتبات داخلی میان دانشکده، اساتید و دانشجویان و حتی اسناد حمل و تهیه این تجهیزات را ارائه کرد.
ویروس رایانه ای استاکس نت که در سال 2010 برای نابود ساختن سیستم برنامه هسته ای ایران مورد استفاده قرار گرفت، پدیدآور عصر جدید جنگ های سایبری در سطح جهان محسوب می شود. عرضه استاکس نت را به منزله آغاز عصر جدیدی در جنگهای جهانی می دانیم
در مورد دیگر، دانشکده فیزیک، مغناطیسها را برای انجام تحقیقات آزمایشگاهی دانشجویان در قوانین موسوم به لنز و فاراده، مورد استفاده قرار داده بود. در این مورد هم تمامی اسناد و مکاتبات ارائه شد. دستگاه متعادل ساز نیز با درخواست دانشکده مهندسی مکانیک تهیه شده بود و اسناد آن نیز به آژانس ارائه شد و حتی بازرسان آژانس نیز شخصا مشاهده کردند که دستگاه مذکور در دانشکده مکانیک قرار دارد و مورد استفاده تحقیقات دانشجویی قرار می گیرد.
گزارش فوریه 2008 آژانس بین المللی انرژی اتمی، جزئیات تمامی اسناد ارائه شده ایران درباره تمامی مسائل فوق را تشریح می کرد و البته هیچ یک نیز مورد مناقشه آژانس واقع نشده بود. بدین ترتیب، با وجود فشار شدید آمریکا به البرادعی دبیرکل وقت آژانس برای مختومه نکردن هیچ یک از مسائل مورد مناقشه (طبق اسناد منتشرشده از سوی ویکیلیکس)، در آن گزارش صراحتا ذکر شده بود که «هیچ مسئله حل نشدهای تا این مرحله باقی نمانده است.» "no longer outstanding at this stage”
این گزارش صراحتا نشان میداد که مبنای اطلاعاتی که آمریکا از دهه 1990 سناریوی اتهام تلاش ایران برای دستیابی به بمب هستهای را کلید زد، نادرست و اشتباه بوده است اما متاسفانه این مسئله بسیار مهم، مورد توجه رسانهها قرار نگرفت. سپس دولت آمریکا، آژانس و رسانههای غربی، اسناد ادعایی جدیدی رو کردند که از ظاهرا از یک لپتاب در ایران به سرقت رفته بود و طبق آن ادعا شد که ایران در فاصله سالهای 2001 تا 2003 برنامه مخفی ساخت سلاح هسته ای داشته است.
گزارش برآورد اطلاعاتی آمریکا در نوامبر 2007 در این باره ادعا کرد که ایران چنین برنامهای داشته اما در سال 2003 آن را متوقف کرده است. اما بر خلاف پذیرش آشکار توضیحات ایران از سوی آژانس، دیوید آلبرایت بنیانگذار موسسه امنیت علوم و بین الملل آمریکا همچنان برای اثبات ادعای خود مبنی بر برنامه مخفی ایران برای ساخت بمب هستهای، به آن تلکس های کذایی استناد می کند. روزنامه واشنگتن پست نیز با سانسور گزارش فوریه 2008 آژانس، در گزارش های خود به دروغ ادعا می کند که تلکس های یادشده، برنامه مخفی هسته ای ایران در دهه 1990 را افشا کرده است.
آنچه که در این میان حائز اهمیت است اقدامات خرابکارانه ی آمریکا در این راستا می باشد. ویروس رایانه ای استاکس نت که در سال 2010 برای نابود ساختن سیستم برنامه هسته ای ایران مورد استفاده قرار گرفت، پدیدآور عصر جدید جنگ های سایبری در سطح جهان محسوب می شود. عرضه استاکس نت را به منزله آغاز عصر جدیدی در جنگهای جهانی می دانیم، عصری که باید آن را دوران جنگ های سایبری و استفاده از سلاح های سایبری نامید. در دوران جنگ های سایبری، حملات بی سر و صدای نرم افزاری جایگزین تسلیحات انفجاری، تانک ها و مسلسل ها می شود. ویروس استاکس نت را اولین و تنها سلاح سایبری محسوب می شود که در جهان مورد استفاده قرار گرفته است.
فرآوری : آزاده مرنی بخش ارتباطات تبیان
منابع: مشرق / پایگاه جنگ نرم / ویکیپدیا
مطالب مرتبط: